Bestuurder zijn van een BV of NV brengt verantwoordelijkheden met zich mee. In principe ben je als bestuurder beschermd: de vennootschap is een rechtspersoon en staat juridisch los van jou. Toch zijn er situaties waarin je persoonlijk aansprakelijk kunt worden gesteld. Dat risico is reëel en zeker niet alleen theorie.
Wanneer ben je als bestuurder persoonlijk aansprakelijk?
Interne aansprakelijkheid: onbehoorlijk bestuur
Als bestuurder kun je door de vennootschap zelf worden aangesproken wanneer er sprake is van onbehoorlijk bestuur. Dat kan bijvoorbeeld bij:
- structureel wanbeleid,
- het aangaan van onverantwoorde verplichtingen,
- het negeren van signalen bij risicovolle beslissingen.
De drempel is hoog: er moet sprake zijn van een ernstig verwijt. Of dat zo is, beoordeelt de rechter per geval, waarbij onder meer wordt gekeken naar de taakverdeling, de omstandigheden en het handelen in de tijd.
Externe aansprakelijkheid: onrechtmatig handelen
Ook derden – zoals leveranciers of schuldeisers – kunnen een bestuurder persoonlijk aanspreken. Dit speelt vooral als je verplichtingen aangaat waarvan je weet (of behoort te weten) dat ze niet nagekomen kunnen worden. Dit staat bekend als de Beklamel-norm.
Voorbeeld: je bestelt goederen terwijl je weet dat de BV financieel gezien niet meer kan betalen. De schade kan dan persoonlijk op jou worden verhaald.
Bijzondere gronden voor aansprakelijkheid
Naast de algemene regels bestaan er specifieke wetten die bestuurders persoonlijk aansprakelijk kunnen maken, zoals:
- Fiscale aansprakelijkheid bij onbetaalde btw of loonheffingen.
- Milieu- en mededingingswetgeving, wanneer regels worden overtreden.
- Strafrechtelijke aansprakelijkheid bij fraude, verduistering of onttrekking van vermogen.
Hoe beperk je je risico?
Als bestuurder kun je veel doen om problemen te voorkomen:
- Leg belangrijke besluiten en prognoses altijd goed vast.
- Reageer direct bij signalen van financiële problemen.
- Deponeer jaarrekeningen op tijd.
- Vraag vroegtijdig juridisch advies bij dreigend onheil.
Een goed dossier en tijdige actie zijn vaak het verschil tussen verantwoordelijkheid en daadwerkelijke aansprakelijkheid.
Conclusie
Bestuurdersaansprakelijkheid is geen zeldzaam of puur juridisch fenomeen. Intern kun je worden aangesproken bij onbehoorlijk bestuur. Extern door derden die schade lijden. En in faillissementssituaties kan de impact groot zijn. Dus zorgvuldig handelen is geen formaliteit, maar een noodzakelijke bescherming – voor de vennootschap én voor jou persoonlijk.
