Iedereen weet dat een pauze goed is om weer met volle energie aan de slag te gaan. Maar voor jou als werkgever spelen er ook praktische vragen: hoe lang moeten pauzes duren, moet je ze doorbetalen en wat gebeurt er als je de regels niet volgt? We zetten het overzichtelijk voor je op een rij.
Pauzes op het werk: regels, doorbetaling en uitzonderingen
De basisregels uit de Arbeidstijdenwet
Volgens de Arbeidstijdenwet geldt: na 5,5 uur werken heeft een medewerker recht op minimaal een half uur pauze. Dit half uur mag worden opgesplitst in twee keer 15 minuten.
Voor jongeren van 16 en 17 jaar ligt de grens iets lager: zij krijgen al pauze bij een dienst van meer dan 4,5 uur.
Bij een lange werkdag van meer dan 10 uur moet de pauze in totaal 45 minuten zijn. Ook hier geldt dat je die mag verdelen in blokken van minimaal 15 minuten.
Uitzonderingen en extra’s
Soms wijken afspraken in een cao of bedrijfsregeling af van de standaardregels. Wordt er minder pauze vastgelegd? Dan blijft er in ieder geval altijd een minimum van 15 minuten na 5,5 uur werken.
Een bijzondere uitzondering geldt voor zwangere medewerkers en de eerste zes maanden na de bevalling: zij mogen extra pauzes nemen, tot maximaal 1/8e van de werkdag.
Betaalde of onbetaalde pauze?
In principe is het simpel: tijdens een pauze wordt er niet gewerkt, dus ook niet betaald. Wil je hier coulant in zijn en medewerkers wel doorbetalen, dan kan dat. Leg het wel duidelijk vast in de cao of arbeidsovereenkomst.
Let op: een werknemer die 8 uur werkt, maar een half uur pauze neemt, is dus in totaal 8,5 uur aanwezig. Die pauze overslaan om eerder weg te mogen, mag officieel niet volgens de Arbeidstijdenwet.
Wat als je de regels niet volgt?
De regels zijn er niet voor niets. Houd je je er als werkgever niet aan, dan kan dat vervelende gevolgen hebben. De Arbeidsinspectie kan forse boetes uitdelen, tot wel € 45.000 voor bedrijven (en nog hoger bij herhaling). Ook de ondernemingsraad kijkt mee of de afspraken in de praktijk worden nageleefd.
Koffie- en rookpauzes
Even koffie halen of een glas water drinken valt gewoon onder werktijd. Maar organiseer je een collectieve koffiepauzeof iets dergelijks, dan is dat geen verplicht door te betalen pauze — tenzij dit in de cao staat.
Voor een rookpauze geldt er geen wettelijk recht. Je kunt als werkgever dus zelf bepalen of dit is toegestaan en hoe vaak. Vaak wordt afgesproken dat iemand rookpauzes meeneemt in de reguliere pauzetijd, of de tijd later inhaalt. Zo houd je het eerlijk voor rokers én niet-rokers.
Pauzes bij thuiswerken
Thuis gelden dezelfde regels als op kantoor. Ook hier is het principe duidelijk: tijdens de pauze wordt er niet gewerkt en dus niet doorbetaald. Even koffie pakken of kort op adem komen mag natuurlijk gewoon onder werktijd.
Gedetacheerde werknemers
Bij detachering gelden altijd de pauzeregels van het bedrijf waar de werknemer werkt. De gedetacheerde medewerker valt dus automatisch onder het werk- en rusttijdenbeleid van dat bedrijf.
Conclusie: pauzes zijn belangrijk — voor de gezondheid van je medewerkers, maar ook om binnen de regels van de wet te blijven. Zorg dat afspraken helder zijn vastgelegd en voorkom zo gedoe of zelfs boetes.
