Onbeperkte navorderingstermijn erfbelasting

De termijn voor het opleggen van een navorderingsaanslag bedraagt vijf jaar. Voor buitenlandse inkomens- of vermogensbestanddelen geldt een verlengde navorderingstermijn van twaalf jaar. Met ingang van 2012 kan erfbelasting zonder beperking in de tijd worden nagevorderd wanneer de nalatenschap buitenlandse vermogensbestanddelen omvat die niet zijn aangegeven.

De onbeperkte navorderingstermijn is ingevoerd ter bestrijding van constructies waarbij de executeur-testamentair het bestaan van zwart buitenlands vermogen verzweeg voor de erfgenamen en de Belastingdienst en na het verstrijken van de navorderingstermijn de erfgenamen toegang gaf tot dat verzwegen vermogen. De vraag in een procedure voor Hof Arnhem-Leeuwarden was of toepassing van de onbeperkte navorderingstermijn in strijd is met het recht op het ongestoorde genot van eigendom of met het verbod op beperkingen van het vrije verkeer.

Volgens vaste rechtspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens vormt belastingheffing een aantasting van het eigendomsrecht zoals dat is vastgelegd in het Eerste Protocol bij het Europese Verdrag betreffende de Rechten van de Mens. Elke inbreuk door de staat op het ongestoorde genot van eigendom van een persoon moet in overeenstemming zijn met het nationale recht en een legitiem algemeen belang dienen. Bij de keuze van de middelen om het algemeen belang te dienen komt aan de wetgever een ruime beoordelingsmarge toe. In beginsel moet het oordeel van de wetgever worden geëerbiedigd, tenzij een redelijke grond daarvoor ontbreekt. Er moet een redelijke en proportionele verhouding bestaan tussen het algemene belang dat met de belastingheffing wordt gediend en de individuele rechten van de burger. De burger mag door de maatregelen niet worden getroffen door een individuele en buitensporige last.

CASE

Hof Arnhem-Leeuwarden is van oordeel dat de onbeperkte navorderingstermijn geen schending oplevert van het recht op het ongestoord genot van eigendom. De wetgever is binnen de hem toekomende ruime beoordelingsmarge gebleven. De inbreuk op het ongestoorde genot van eigendom is in overeenstemming met het nationale recht en er bestaat op het niveau van de regelgeving een redelijke en proportionele verhouding tussen het legitieme doel en de bescherming van individuele rechten.

Het hof heeft geoordeeld dat de onbeperkte navorderingstermijn geen schending van het vrije verkeer oplevert. Volgens het hof zijn de bepalingen betreffende het vrije verkeer geen vrijbrief voor misbruik en fraude. Het kan zo zijn dat de controlebevoegdheden van de Belastingdienst zijn toegenomen, maar mondiaal gezien zijn deze mogelijkheden beperkt. Daarnaast bestaan er nog steeds mogelijkheden om geld aan het zicht van de Belastingdienst te onttrekken.

Wilt u meer weten over bovenstaand onderwerp of heeft u andere vragen?
Ik help u graag.

Jos Vester